در حال گفتگو با یک دوستی بودم که از ایشان در خصوص روابط با
پدرشان پرسیدم که به من گفت که شما نسل گذشته، با وجودی
که منبع تجربه هستید، اما نمی توانید با ما نسل جدیدتر صحبت
کنید و تمام حرفهای شما، به صورت فرد کنترگر، است و متأسفانه
هیچ یک هم حاضر نیستید این نقیصه را بپذیرید.
همانجا به فکر رفتم که چرا ما و عزیزان پیشکسوت(بازنشسته)
با نسل جدید، گاهی اوقات مشکل داریم و حرفهای یکدیگر را
متوجه نمی شویم و چرا آنان متوجه محبت ما نمی شوند و ما
را افراد 100 سال پیش دانسته و از ما فاصله می گیرند.
بعد از بررسی متوجه شدم که درست است که ما و عزیزان
پیشکسوت(بازنشسته) دارای تجربه و مهارت لازم در انجام امور
هستیم لکن از یکسری از دانش ها، که باید چاشنی این تجربیات
ما شود، غافل بودیم و بخاطر همین نتوانسته ایم با نسل جدید،
ارتباط برقرار نمائیم.
تجربه چیست؟
بر اساس تعریفی که از تجربه در ویکی پدیا آمده است: تجربه
عبارت است از آزمودگی در مفهوم عمومی به همه مهارت ها و
دانسته ها، از برخی پدیده ها و موضوعات که ناشی از برخورد با
آن موضوع و درگیری با آن پدیده در خلال دورانی معین است،
اطلاق می شود.
و این همان چیزی است که معمولاً ما و عزیزان پیشکسوت
(بازنشسته) در طول سالیان دراز خدمت در محل کار خود بدست
می آوریم.
دانش چیست؟
علمی است که ما یاد می گیریم و در زندگی به کار می بریم.
و مشخص است که ما در طول زندگی تنها یک سری از علوم را یاد
گرفته ایم و بیشتر علومی است که در مدارس یا دانشگاه ها با ما
آموخته اند.
اما آیا این علوم نظری برای دوران پیشکسوتی(بازنشستگی)
کافی است؟
چرا دانش در کنار تجربه نیاز است؟
همان گونه که متوجه شدیم، تنها تجربه برای رویاروئی با مسائل
و مشکلات دوران پیشکسوتی(بازنشستگی) کفایت نمی کند و
در این دوران، یکی از مهمترین دانش هائی که باید به همراه تجربه
به کار ما بیاید و مشکل گشای ما در این دوران طلائی گردد و زندگی
ما را به سوی شادی و نشاط رهنمون سازد، دانش ارتباط مؤثر
می باشد و همان دانشی که متأسفانه در هیچ مدرسه و
دانشگاهی تدریس نمی شود.
اگر ما دانش ارتباط مؤثر را بیاموزیم و به خوبی در کنار تجربه خود
به کار ببندیم، می توانیم حداقل به فرزندان خود، مسائل زیادی را
بیاموزیم.
اگر ما دانش ارتباط مؤثر را بیاموزیم و به خوبی در کنار تجربه خود به
کار ببندیم می توانیم تخصص و مهارت خود را به دیگران آموزش
بدهیم.
اگر ما دانش ارتباط مؤثر را بیاموزیم و به خوبی در کنار تجربه خود به
کار ببندیم می توانیم به تجربیات چندین ساله خود را با دیگران به
اشتراک بگذاریم.
پس راه ارتباط مؤثر بر قرار کردن با دیگران، مخصوصاً در دوران
پیشکسوتی(بازنشستگی) آموزش مهارت و دانش ارتباط مؤثر
می باشد.
چگونه دانش لازم ارتباط مؤثر را برای دوران پیشکسوتی
(بازنشستگی) دریافت داریم؟
حال می رسیم به اینکه ارتباط مؤثر چیست و چگونه باید از آن
استفاده نمائیم.
در اینجا ده نکته اساسی برای ایجاد ارتباط مؤثر را شرح میدهیم:
اول: شنونده خوبی باید باشیم:
تا زمانی که نتوانیم مهارت خوب گوش دادن را در خودمان پرورش
دهیم، نمی توانیم ارتباطی خوب با دیگران بر قرار کنیم، همه ما
گوش میدهیم، لکن گوش دادن واقعی با گوش دادن معمولی
بسیار متفاوت است. در گوش دادن واقعی، ما توجه کامل به
صحبت های طرف مقابل داریم و اگر این گوش دادن واقعی اتفاق
بیفتد، طرف مقابل نیز مقابله به مثل نموده و او نیز به سخنان ما،
بصورت واقعی گوش میدهد.
دوم: ایجاد حسن همدردی در خود:
همانگونه که میدانید، ارتباطات کاملاً یک جاده دو طرفه است، و
سعی نمائید که در ابتدا، حس طرف مقابل را به خوبی درک نمائید
و در صورتی که شخص مقابل شما خسته است، اصرار به صحبت
و ایجاد ارتباط ننمائید، زیرا در آن صورت(اصرار بیهوده)، اگر کوچکترین
ارتباطی نیز وجود داشته باشد، آن ارتباط بطور قطع به نابودی منجر
می شود. پس سعی کنید خود را برای نظر مخالف شخص مخالف
آماده کنید تا از استرس و اضطراب که گه گاه حین مکالمه و تلاش
برای برقراری ارتباط رخ می دهد، بکاهید.
سوم : ساده و مختصر گفتن
معمولاً وقتی ما که سن و سالی از ما گذشته، در زمانی که
میخواهیم مطلبی را برای دیگران بازگو نمائیم، سعی می کنیم
که تمام جزئیات آن را نیز مطرح نموده و یک مطلب را بارها و بارها
برای شخص مقابل تشریح می نمائیم.
این طور بیان مطالب شاید برای شما جالب باشد، اما مسلماً برای
طرف مقابل نه تنها جالب نیست که در برخی موارد زجرآور
می باشد، لذا در ذیل فرمولی را برای شما بازگو می نمائیم که
بتوانید به وسیله آن، مطالب خود را بسیار ساده و مختصر بیان دارید.
و این فرمول چیزی نیست غیر از “بیان مقدمه، بیان دلیل، بیان
اطلاعات، قسمت پایانی و پیگیری”
و بصورت خیلی ساده لطفاً در صحبت های خود روده درازی ننمائید
تا شنونده گوش خود را بر روی صحبت های شما نبندد و به فکر
راه فرار نباشد.
چهارم: حتما و حتماً شنونده خود را کاملاً بشناسید:
در این خصوص اگر به کار سخنرانان توجه داشته باشید، همه آنان
قبل از شروع سخنرانی، ابتدا سعی در شناسائی مخاطبان خود
دارند و سخنان خود را بر اساس اینکه شنونده چه فردی است، تهیه
و ارائه می نمایند. و آنان خوب می دانند که چه حرفی را چگونه و
در چه زمانی و به چه کسی باید گفته شود.
کاملاً مشخص است که نوع و روش صحبت شما با فرزندتان و با
همسرتان و با افراد غیر بسیار متفاوت است، پس صحبت های خود
را با توجه به شخصیت طرف مقابل، تهیه، و ارائه نمائید.
پنجم: توقف حواس پرتی در هنگام صحبت:
در هنگامی که با شخص مقابل در حال گفتگو می باشید، مشخص
است که کلیه کارهائی که حواس شما را پرت می نماید، مانند کار
با تلفن همراه یا صحبت با تلفن همراه و ….، بسیار زشت و ناپسند
است زیرا شخص مقابل از شما انتظار دارد که تمام حواس خود را
جمع صحبت های او نموده و از موارد حواس پرتی، دوری کنید تا
نهایتاً یک مصاحبه کوتاه و بهینه شکل گیرد.
شش: طرح نمودن سئوال و پرسش آنها.
در زمان صحبت با شخص مقابل، سعی نمائید از صحبت های طرف
مقابل چند سئوال تهیه و در هنگام صحبت از او بپرسید، به این
طریق به او نشان میدهید که به صحبت های اول گوش داده و
علاقمند بقیه صحبت های او هستید. همچنین اگر در طول صحبت
مطلبی را به اشتباه دریافت نموده باشید، با ارائه سئوال و پاسخ
طرف مقابل، این سوء تفاهم برطرف می گردد.
هفتم: داستان گوئی:
قدرت داستان را فراموش نکنید و بدانید که داستان ها بسیار
قدرتمند هستند. داستان ها، مغز را فعال، ارائه ها را جذاب، ما
را قانع کننده تر، و حتی در مصاحبه ها، به موفقیت ما کمک میکند.
هشتم: آمادگی ذهنی برای مدیریت و شروع یک
گفتگوی کوتاه
اگر همیشه خود را برای مدیریت و شروع یک گفتگوی کوتاه با هر
فردی، آماده نگه دارید، این هنر شما را نشان میدهد. شما
می توانید برای اینکار از مسائل خانواده، شغل، رویا، تفریح و
سرگرمی های خود استفاده کرده و آن مطالبی را که جنبه شخصی
ندارد، را با دیگران به اشتراک گذاشته و شروع کننده یک گفتگوی
دلچسب کوتاه باشید.
نهم: تمرین در عدم استفاده از کلمات غیر ضروری
در این سن، گاهی اوقات بر اساس گرفتاری هایی که گریبانگیر
برخی افراد می گردد، کلمات و جملات را فراموش می نمائیم و از
برخی کلمات غیر ضرور مثل “اومم” یا “خب” استفاده می نمائیم.
اگر با تمرین بتوانیم هر چه کمتر از این لغات و کلمات غیر ضرور
استفاده نمائیم، اعتماد به نفس ما را نشان میدهد.
دهم: توجه به زبان بدن
هر چند که در برخی از موارد، زبان بدن کاربردی که در جاهای
مختلف گفته می شود، کارآئی ندارد، لذا توجه به این زبان، گاهی
اوقات می تواند گره گشای برخی از مسائل گردد.
مثلاً می خواهید با همسر خود صحبت نمائید اما در عین حال،
دست به سینه نشسته اید، یا اینکه در حال گوش دادن، همیشه
در حال کار با تلفن همراه هستید. این زبان بدن، می تواند به ارتباط
شما، آسیب جدی وارد نماید زیرا که نشانه های ناگفته، و
نانوشته، غالباً آشکارتر از چیزی که ما فکر می کنیم عمل می کنند.
هیچوقت فراموش نکنید که در یک ارتباط کلامی موثر، دقت به زبان
بدن (مانند ارتباط چشمی، محکم ایستادن و غیره) بسیار مهم
است چرا که بدون نیاز به حرف زدن، راز توجه یا بی توجهی افراد
را برملا می کند.
اگر احساس کردید که این مقاله برای شما مفید بود، با اشتراک
گذاری آن به دیگران نیز کمک نمائید تا علاوه بر داشتن تجربه به
داشتن ارتباط مؤثر نیز مسلح شده و موارد بسیاری را از سر راه
خود کنار گذارند.
