در زمانی که بحث احساس در دوران پیشکسوتی
(بازنشستگی) به میان می آید، کسانی که به این مرحله
از زندگی دست نیافته اند، در ذهن خود، عزیزان
بزرگسالانی را مجسم می نمایند که مشغول ایرادگیری،
یا گوشه ای خزیده و در خود مشغول بودن تصور
می شود در صورتی که این تصاویر همگی مربوط به
تصورات افراد است و در واقعیت وجود خارجی ندارد یا
اگر هم وجود داشته باشد، بصورت خیلی اندک و
انگشت شمار شاید به چشم آید.
امروز که بالاخره بعد از جابجا کردن برنامه ها، توانستم
خود را به نمایشگاه کتاب برسانم، بسیاری از
خردمندان(بازنشستگان) گرامی را دیدم که همپای
جوانان در غرفه های کتاب، در جستجوی مطالب مورد
نیاز خود بودند و چنان با شور و اشتیاق به این کار
مبادرت می ورزیدند که شاید کمتر جوانی را می دیدی
که به مانند آنان در جستجوی گمشده خود در بین کتابها
و غرفه ها به جستجو می پرداختند.
احساس چیست؟
احساس در لغت، به معنی دریافتن، آگاه‌شدن و در
چیزی با یکی از حواس و در روانشناسی، بازتاب ذهنی
تأثیرات مادی (فیزیکی) است که شالودهٔ همهٔ ادراکات
به شمار می‌رود.
این کلمه برای اولین بار در زبان انگلیسی برای توصیف
احساس فیزیکی لمس یا از طریق تجربه یا ادراک مورد
استفاده قرار گرفت. به طور کلی در لاتین احساس به
معنای احساس شنیدن و یا بوی است. در روانشناسی
این کلمه معمولاً برای آگاه ذهنی تجربه از احساسات
بکار می‌رود
و این احساس اگر در دوران پیشکسوتی(بازنشستگی)
به وقوع بپیوندد، چاشنی تجربه و مهارت نیز به آن اضافه
شده، و احساس همراه با تجربه، می تواند بسیار
شیرین تر و زیباتر خود را نمایش دهد.
چرا احساس در دوران پیشکسوتی
(بازنشستگی) بسیار مهم است؟
در یکی از کلاس هائی که شرکت داشتم، استاد در
بیاناتی فرمودند که زمان استراحت در بدن، به سه
مرحله تقسیم می شود، در مرحله اول که مشغول
کار هستیم، خستگی به ندرت ظاهر می شود، در
مرحله دوم بدن خسته می شود، لکن انگیزه ای اجازه
استراحت به بدن نمی دهد و بدن همچنان به فعالیت
و کار و تلاش خود ادامه می دهد. در مرحله سوم،
دیگر آن انگیزه هم توان یاری بدن را ندارد و بدن بالاجبار
باید استراحت نماید، در غیر اینصورت لطمات جبران
ناپذیری بر بدن وارد می شود.
حال در مرحله اول که همان دوران اشتغال است،
معمولاً بدن به ندرت خسته شده و جسم همچنان به
کار و تلاش خود ادامه می دهد(البته بگذریم کسانی
که از همان مرحله اول به افکار خود را به سمت مرحله
سوم برده و خود را خسته و نالان نشان می دهند).
در مرحله دوم، که مرحله اولیه پیشکسوتی
(بازنشستگی) است، اگر بدن، انگیزه لازم را نداشته
باشد، همزمان با دریافت ابلاغ بازنشستگی، بدن
احساس می کند که نیاز به استراحت دارد و اگر این
استراحت در این وضعیت به وجود آید، می تواند باقی
عمر را نیز تحت الشعاع خود قرار دهد و شاید دیگر
نتواند به کار و تلاش ادامه دهد. اما اگر بعد از ابلاغ
حکم، احساس و انگیزه لازم وجود داشته باشد، فرد
همچنان پرتلاش و قوی به راه خود ادامه می دهد و
فقط محل کار خود را تعویض می نماید. و این همان
کاری است که شاید برای بعضی از عزیزان باید انجام
می شد و تا کنون انجام نشده است. زیرا که نسل
جوان در این موقعیت نیازمند تجربیات و مهارت افراد
پیشسکوت(بازنشسته) است. و بهینه است که این
عزیزان بتوانند با آموزش مهارت ارتباط مؤثر، تجربه خود
را در اختیار نسل بعدی قرار دهند.
و در مرحله سوم نیز، که بدن نیاز به استراحت پیدا
می کند، بدن کافی است مدتی در استراحت به سر ببرد
تا بتواند دوباره انرژی و توان خود را بازیابد و به کار و
تلاش خود مجددا با شرایط جدید ادامه دهد.
چطوری احساس خوبی در دوران پیشکسوتی
(بازنشستگی) داشته باشیم؟
شاید برای برخی از گنجینه های نیروی انسانی پیش
آمده باشد که با ورود به دنیای طلائی و زیبای دوران
پیشکسوتی(بازنشستگی) احساس خوبی در باره
خود یا زندگی نداشته باشید.
بخاطر اینکه احساس خوبی در این دوران طلائی و زیبا
داشته باشیم، باید به یکسری از نکات اشاره داشته
باشیم.
این نکات عبارتند از:
- 1- توکل به خدا داشته باشید: در مرحله اول اگر ایمان
- و توکل به خدا داشته باشید، می دانید که خدا هیچ
- وقت برای بنده خود، موقعیت بد نمی خواهد، پس در
- هر موقعیت سعی نمائید که به درس نهفته در آن
- موقعیت را دریافته و شکرگزاری از خداوند را چند برابر
- نمائید.
- 2- صبر داشته باشید: اگر در هر اتفاق و رویدادی،
- بجای اینکه خود را مضطرب نموده و به قفل بسته شده
- نگاه کنید، به دری که قفل شده نگاه کنید و مقداری
- صبر نمائید، احتمالاً موفقیت نیز در سایه صبر و تحمل
- نصیب افراد خواهد شد.
- 3- خود مراقبتی از افکار: همان گونه که خودتان به
- خوبی آگاه هستید، مغز و فکر ما همیشه بدنبال بدترین
- و مهلک ترین درسها از هر اتفاقی و رویدادی است،
- پس ما باید مراقبت ویژه از افکارمان داشته باشیم و
- اجازه منفی بافی و راه بیراهه رفتن به آن را ندهیم و
- تا فکر منفی بر ذهن ما مبادرت ورزید، فوراٌ خود را
- مشغول کار یا فعالیتی نمائیم و خود را از این افکار
- رها سازیم.
- 4- با خودتان دوست و رفیق باشید: شاید برای
- شما هم پیش آمده باشد که در برخی از موارد، با
- رفتارهائی که انجام می دهیم، بعضی از مسائل و
- مشکلات را برای خود انتخاب نموده و بار مسئولیت
- و نگرانی آن را به دوش می گیریم. باید قبول کنیم که
- همگی حق اشتباه عمل کردن را داریم و در موقع
- خطا و اشتباه عمل کردن، تنها کافی است که
- مسئولیت آن را کاملاً پذیرا باشید و بجای اینکه مدام
- یک اتفاق را در صد یا هزار یا میلیون ضرب نمائید و
- بارها و بارها آن را مرور نمائید، خود را بخشیده و در
- صدد دوستی بیشتر با خودتان برآئید.
- 5- به توانائی خود ایمان داشته باشید: در هر
- مسئله ای که اتفاق می افتد، به خودتان و توانائی
- حل آن ایمان داشته باشید و مطمئن باشید که هر
- مسئله ای با درایت و رهبری شما خیلی سریع و
- فوری و با حداکثر بهره وری و سود برای شما حل
- خواهد شد.
- 6- قابلیتهای بدن خود قبول نمائید: شما در هر سن
- و سالی که باشید، مطمئناً یکسری قابلیتها در وجود
- شما وجود دارد و یکسری از اعمال و رفتار از توانائی
- شما خارج است، لذا شناسائی قابلیتهای بدنتان و
- نیز شناسائی نقطه ضعف هایتان می تواند شما را
- در رسیدن به احساس خوب، یاری دهد.
- 7- قدم زدن در محل های دلپذیر: قدم زدن در
- زمان هائی که احساس خوبی نداشته باشید،
- می تواند استرس و ناراحتی را در شما کاهش داده
- و اثرات فوری و لذت بخشی برای شما داشته باشد
- و در رسیدن به احساس خوب شما را یاری دهد.
- 8- خواندن کتاب: در بعضی از افراد، کتاب خواندن
- می تواند احساس خوبی به آنان بدهد، مخصوصاً
- اگر کتاب هائی باشد که قبلا آنها را خوانده و چنین
- احساسی را تجربه نموده باشند.
- 9- قابلیتهای بدن خود را قبول نمائید: شما در
- هر سن و سالی که باشید، مطمئناً یکسری
- قابلیت ها در وجود شما وجود دارد و یکسری از
- اعمال و رفتار از توانائی شما خارج است، لذا
- شناسائی قابلیتهای بدنتان و نیز شناسائی
- نقطه ضعف هایتان می تواند شما را
- در رسیدن به احساس خوب، یاری دهد.
- 10- بخندید: سعی نمائید که حتی شده، به صورت
- دروغین، بخندید، و جالب اینجاست که بدن، تفاوت
- بین خنده دروغی و خنده واقعی را درک نکرده و به
- ترشح هورمون های شادی اقدام نموده و همین کار
- به ظاهر کم اهمیت می تواند احساس خوبی برای
- شما در پی داشته باشد.
احساس خوب از چه زمانی شروع می شود؟
احساس خوب زمانی شروع می شود که احساس بد،
از وجود شما رخت ببندد، پس شما هر چه سریعتر
بتوانید احساس بد را از بدنتان بیرون نمائید، مسلماً
احساس خوب در این دوران می تواند راه گشای شما
باشد و اگر احساس خوب بر بدنتان جاری شود،
شما انگیزه لازم برای رسیدن به هر موفقیتی را
خواهید داشت.
پس دیگر لازم به توضیح اضافی نیست،
هر چه سریعتر دیو احساس بد را از خودتان دور، و احساس
خوب و دلنشین(سالم بودن، با تجربه بودن و ….) را
جایگزین آن نمائید و موفقیت های جدیدی برای خود
به وجود آورید.
ولی بختیاری
مربی و مدرس مهارت های سلامتی و کارآفرینی
پیشکسوتان(بازنشستگی)
VBAKHTYARI@GMAIL.COM
